Η Καλαμαριά βρίσκεται στο νοτιο-νοτιοανατολικό τμήμα του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης, με συνολική ακτογραμμή περίπου στα 6.5 χιλιόμετρα.
Η περιοχή κατοικήθηκε από τα προϊστορικά χρόνια ακόμα, όπως μαρτυρούν ευρήματα στο ακρωτήριο Καραμπουρνάκι. Η ονομασία Καλαμαριά πρωτοεμφανίστηκε το 1083 και αναφερόταν σε όλη την περιοχή νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης και όχι μόνο στην περιοχή του σημερινού δήμου. Κατά την περίοδο του Βυζαντίου και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας η περιοχή ήταν σχεδόν ακατοίκητη. (Το όνομα πιθανή παράφραση από το «καλή μεριά» ή «σκάλα μεριά»).
Το 1920 έγιναν οι πρώτες εγκαταστάσεις πληθυσμών προσφύγων, από την Γεωργία. Ωστόσο ο πραγματικά μαζικός εποικισμός έγινε μετά την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922. Συνολικά υπολογίζεται ότι μέχρι και 100.000 πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στην Θεσσαλονίκη, κυρίως στα προάστια. Η εγκατάσταση των προσφύγων αποτέλεσε το ξεκίνημα της σύγχρονης ιστορίας της Καλαμαριάς.
Τα επόμενα χρόνια ο δήμος παρουσιάζει συνεχώς πληθυσμιακή αύξηση και είναι ο δεύτερος σε πληθυσμό δήμος του πολεοδομικού συγκροτήματος (σήμερα άνω των 100.000 κατοίκων). Θεωρείται μία από τις καλύτερες περιοχές κατοικίας της πόλης, εξελίσσοντάς την σε προάστιο με θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον και άριστη ποιότητα ζωής.
Συνδυάζει αρμονικά το πράσινο και τη θάλασσα με τη ζεστασιά των κατοίκων της, με αποτέλεσμα ένα αναβαθμισμένο επίπεδο ζωής.
Η περιοχή, συνεχίζοντας την παράδοση που την ήθελε τόπο αναψυχής και εκδρομών, αποτελεί και σήμερα αγαπημένο προορισμό για εστίαση, διασκέδαση, ξεκούραση, πολιτισμό, αθλητισμό και ψυχαγωγία.